3.17
Genera vero si velim iuris, institutorum, morum
consuetudinumque describere, non modo in tot gentibus varia, sed in una urbe, vel in hac ipsa, milliens
mutata demonstrem, ut hic iuris noster interpres alia
nunc Manilius iura dicat esse de mulierum
legatis et hereditatibus, alia solitus sit adulescens dicere nondum Voconia lege lata; quae quidem ipsa
-- --
lex utilitatis virorum gratia rogata in mulieres plena
est iniuriae. Cur enim pecuniam non habeat mulier?
cur virgini Vestali sit heres, non sit matri suae? cur
autem, si pecuniae modus statuendus fuit feminis, P.
Crassi filia posset habere, si unica patri esset, aeris
milliens salva lege, mea triciens non posset
ch. 11
3.18
sanxisset iura nobis, et omnes isdem et
iidem non alias aliis uterentur. Quaero autem, si iusti
hominis et si boni est viri parere legibus, quibus?
an quaecumque erunt? At nec inconstantiam virtus
recipit, nec varietatem natura patitur, legesque poena,
non iustitia nostra comprobantur; nihil habet igitur
naturale ius; ex quo illud efficitur, ne iustos quidem
esse natura. An vero in legibus varietatem esse dicunt, natura autem viros bonos eam iustitiam sequi, quae sit, non eam, quae putetur? esse enim hoc
boni viri et iusti, tribuere id cuique, quod sit quoque
dignum.
3.19 Ecquid ergo primum mutis tribuemus beluis? non enim mediocres viri, sed maxumi et docti,
Pythagoras et Empedocles, unam omnium animantium
condicionem iuris esse denuntiant clamantque inexpiabilis poenas impendere iis, a quibus violatum sit
animal. Scelus est igitur nocere bestiae, quod scelus
qui velit
-- --
ch. 13
